BURSA Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Mühendislik Fakültesi’nden Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Mardani, çimento üretiminde ortaya çıkan sera gazını yüzde 20 oranında düşüren bir proje geliştirdi. Doç. Dr. Mardani, projenin, global ısınmaya neden olan sera gazı salınımını azaltıp, betonun dayanıklılığını arttırarak, zelzele nedeniyle oluşan yıkımları azaltacağını söyledi.
BUÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Mardani, çimento üretiminde ortaya çıkan sera gazını yüzde 20 oranında düşüren, betonu güçlendiren ve çimentonun klor iyonlarını bağlama özelliği sayesinde demirin paslanmasını engelleyerek, betonun servis müddetini de uzatan bir proje geliştirdi. 1 ton çimento üretiminde, yaklaşık 1 ton karbondioksitin açığa çıktığını belirten Doç. Dr. Mardani, dünyada ortaya çıkan sera gazlarının yaklaşık yüzde 9’unun çimento üretimi sırasında ortaya çıktığına dikkat çekerek, “Bildiğiniz üzere ‘Avrupa Yeşil Mutabakatı’ ile biz sera gazı salınımını yüzde 50 oranında düşürmeyi hedefliyoruz. Bu amaca ulaştıktan sonra da sera gazı üretim oranını sıfıra düşürmeyi hedefliyoruz. Biz de bu kapsamda bir proje ürettik” dedi.
‘SERA GAZINI DÜŞÜRMEZSEK ÜLKEMİZE FARKLI VERGİLER UYGULANACAK’
Sera gazının yüzde 50 düşürülmesinin hedeflendiği Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın, Türkiye’nin Avrupa 2’ncisi olduğu yapı gereci dalını etkileyeceğini düşündüklerinden bu türlü bir proje geliştirdiklerini belirten Doç. Dr. Mardani, “Dünyada ortaya çıkan sera gazlarının yaklaşık yüzde 9’u çimento üretimi sırasında ortaya çıkmaktadır. 1 ton çimento üretimi için yaklaşık 1,2 ton ham unsur yakılmaktadır. Bunlar kalker, kireç taşı ve kil unsurlarıdır. Bu yakma süreci için yaklaşık 130 kilovatsaat güç harcanmaktadır. Bütün bu süreçlerin sonunda da yaklaşık 1 ton karbondioksit üretilmektedir. Biz bu süreçler sırasında ortaya çıkan sera gazını nasıl azaltabileceğimizi düşündük. Zira yapı gereci üretiminde Türkiye, Avrupa 2’ncisi. Şayet biz bu sera gazını düşürmezsek ülkemize farklı vergiler uygulanacak” diye konuştu.
‘SERA GAZI SALINIMINI YÜZDE 20 ORANINDA AZALTIYORUZ’
Projenin ayrıntılarını anlatan Doç Dr. Ali Mardani, şunları söyledi:
“Proje kapsamında ürettiğimiz katkı, öğütme kolaylaştırıcı katkıdır. Bu katkı, bütün çimento fabrikalarınca kullanılmaktadır. Fakat biz organik asitler bağlayarak bu katkı hususunu modifiye ettik. Böylelikle bu katkı öğütme kolaylaştırıcı misyonu yaparak verimliliği arttırıyor ve su kesme özelliğine sahip oluyor. Ayrıyeten klor iyonlarını kendisine bağlayarak paslanmayı engellemekte. Bu katkı sayesinde çimento üretim sürecinde yaklaşık yüzde 20 güç verimliliği sağlıyoruz ve sera gazı salınımını yüzde 20 oranında azaltıyoruz. Bu betonun su kesme özelliği de kullanırken yayılması için değerli. Olağanda bunu sağlamak için betonu akışkan hale getirecek katkılar kullanmamız gerekiyor, bu bir maliyettir. Bizim sentezlediğimiz katkı bu özelliği de taşıdığı için, su azaltıcı unsur ihtiyacı azalıyor. Bu da hem maliyeti düşürüyor hem su azaltıcı özelliği sayesinde, daha kaliteli beton üretmemizi sağlıyor. Bu unsur sayesinde betonumuz daha ince partiküllü olduğu için betonun yaşlanması gecikiyor.”
‘YIKIMIN EN BÜYÜK NEDENLERİNDEN BİRİ DEMİRLERİN PASLANMASI’
Depremlerde meydana gelen yıkımların kıymetli kısmının, klor nedeniyle paslanan inşaat demirlerinden kaynaklandığını söyleyen Doç Dr. Mardani, geliştirdikleri hususun klorun demire ulaşmasını engelleyeceğini tabir ederek, “Bu betonun klor iyonlarını kendine bağlama özelliği vardır. Son vakitlerde yaşadığımız sarsıntılarda meydana gelen yıkımlarda, gördük ki yıkımın en büyük nedenlerinden biri demirlerin paslanmasıydı. Bilhassa denize yakın bölgelerde klor kaynaklı paslanma çok fazlaydı. Biz de bu malzemeyi geliştirirken klor kaynaklı paslanmaların önüne nasıl geçtik. Grubumuzdaki kimya hocalarımızın da takviyesiyle, bu katkıyı biraz daha revize ederek klorla bağlanma potansiyeli kazandırdık. Betona klor sızdığı vakit, bu husus kloru kendine bağlıyor ve klorun demire ulaşmasını engelliyor. Böylelikle paslanma gecikiyor ya da engelleniyor ve betonun ömrü artmış oluyor. Betonun servis ömrünün artmasıyla hem yaşanan felaketler biraz da olsa indirgenmiş oluyor hem ekonomik olarak beton daha uzun ömürlü oluyor hem de etraf kirliliğinin de önüne geçmiş oluyoruz” açıklamasında bulundu.
