Doğu Karadeniz Bölgesi’nde derelerin kenarlarında görmeye alışık olduğumuz Hidroelektrik Santralleri’nin (HES) yerini artık güneş güç santralleri (GES) almaya başladı.
Son devirde Türkiye’nin güçte dışa bağımlılığını azaltmak için heyetimi süratle artan güneş güç santralleri (GES) dikkat çekiyor. Neredeyse her gün Türkiye’nin farklı bir noktasında GES kurulumları yaşanırken, Türkiye’nin en yağışlı vilayetlerini içerisinde barındıran Doğu Karadeniz Bölgesi de bu kesimin süratle yayılım gösterdiği bölgeler ortasında yer alıyor. GES’ler Karadeniz’in yüksek rakımlı zirvelerinin yanı sıra son devirde artık dere kenarlarında da kuruluyor. Dere kenarlarında görmeye alışık olduğumuz HES’lerin yerine kurulmaya başlayan GES’ler bir yandan Türkiye’nin güçte dışa bağımlılığını azaltırken, bir yandan da bilhassa belediyelerin elektrik masraflarından tasarruf yapmasını da sağlıyor.
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde birinci olarak 2015 yılında Trabzon’un Tonya ilçesindeki Ruj Zirvesindeki 16 dönümlük alanda kurulan 2 bin 500 panel ile ilçede güç maliyetlerinde tasarruf sağlanırken, bölgede birinci defa yapılan güç santrali başka vilayetlere ve belediyelere de örnek oluyor. Karadeniz Bölgesi’ndeki vilayetlerde kurulan güneş güç santrallerinin devreye girmesiyle milyarlarca lira kasada kalırken, bilhassa belediyeler GES yatırımlarına yük veriyor.
Bu durum bölgede son 15 yıldır dereleri kuruttuğu ve ekolojik dengeyi bozduğu gerekçesiyle tartışmalara neden olan sayıları 250’nin üzerindeki Hidroelektrik Santralleri (HES) kurulumunun da artık 2. planda kalacağını gösteriyor. Samsun Büyükşehir Belediyesi, Ordu’da Akkuş Belediyesi, Trabzon’da Ortahisar belediyesinin akabinde son olarak Rize’nin Ardeşen Belediyesi de Fırtına Deresi’nin kenarına imaline başladığı Güneş Güç Santrali (GES) ile yılda yaklaşık 18 milyon TL tasarruf etmeyi planlıyor.
“Kaynak sularımızı yerin altından çekmek için güneşin gücünden yararlanacağız”
GES için 5 bin 200 panelin kurulumuna başladıklarını belirten Ardeşen Belediye Lideri Avni Kahya, “Ardeşen Belediyesi olarak önemli manada elektrik tüketiyoruz. Bizim kaynak sularımız yer altında derin kuyularından elde edilen sular olduğu için pompalarla çekiyoruz. Buda fazla elektrik kullanımı demek. Yıllardan beri bu elektriğin karşılanmasını düşünmüştük. Daha evvel Belediye Başkanlığı Yardımcılığı vaktinde da hayal etmiştik. Lakin o vakit gerçekleşmedi. Bugüne nasipmiş. Hayal kurduk elektrik üretmemiz lazım ki masraflarımızı karşılayabilelim. Evvel ÇAYKUR’un yerini kiraladık. Sonra Ayder de yapılan otopark inşaatında çıkan materyallerin buraya doldurulmasıyla bedavaya doldurulmuş oldu. GES hayellerimizden biriydi ve oldu. İkinci hayalimiz bu bölgede su havzasıdır. Burada Türkiye’ye su fabrikaları kazandırma hayalimiz var. Bütün bunları yaptığımızda elektrik giderlerimizden ötürü bir sorunumuz kalmayacak. Elektriğe artırım gelince içimiz cız etmeyecek. Teknik olarak da burası 42 dönümlük bir arazi, 540 Wattlık panellerden yaklaşık 5 bin 200 tane panelimiz var. İnşallah yarın bu bölgenin suyunu da kullanarak Türkiye’nin kıymetli su fabrikalarının olduğunu bir bölgeye dönüştüreceğiz. Rize’nin en büyük GES’i burada” dedi.
“Rize üzere fazla yağış alan güneşli gün sayısı düşük olan bir yerde birinin buna cüret etmesi lazımdı; Biz yürek ettik”
Ayda ortalama 1,5 milyon lira civarında tasarruf yapacaklarını tabir eden Kahya, ” ‘Rize bölgesi güneşten istifade etmiyor, elektrik üretilemez algısını da kıracağız’ kırmaya da başladık. Başka resmi kurumlarda GES yapmak için firmalar ile görüşmelere başladılar. Amacımız belediyenin bütün elektrik masraflarını buradan karşılamak. Bunu gerçekleştirdiğimiz vakit ayda ortalama 1,5 milyon lira civarında tasarruf yapmayı planlıyoruz. Devletin mahsuplaşma dediği bir olay var. Ne kadar elektrik tüketiyorsan o kadar üretme hakkı veriyorlar. Bizim tükettiğimiz kadar üretme hakkımız var. Tükettiğimiz kadar elektrik üretmek için sistemi kurduk. Burası Türkiye’de en fazla gün ışığının olduğu yer değil. Türkiye ortalaması 240 gün. Burası 180 gün. Bunun için birinin cüret etmesi lazımdı ve bizimle başladı. Bizden sonra öbür yerlerde devam edecek. Süratli bir biçimde tabiata saygılı elektrik üretimi olacak. Gördüğünüz bölge tarım dışı yeri olduğu için yapılıyor. Tarım toprağında bu tıp tesisleri yapmak yasak” diye konuştu. – RİZE
