UYKUSUZLUK İNSOMNİA
İnsomnia; kişinin uykuya dalmakta ya da ülkü uyku müddetini kesintisiz olarak doldurmakta zahmet çektiği, bu sebeple günlük hayatının, toplumsal alakalarının, okul yahut iş muvaffakiyetinin birden fazla vakit sekteye uğradığı ve verimliliğinin düştüğü bir uyku bozukluğu çeşididir. Bu bozukluk tıpta hem başlı başına bir hastalık, hem de diğer rahatsızlıkların belirtisi olabilecek bir semptom gözüyle ele alınır. Düşük uyku kalitesi başta depresyon ve anksiyete olmak üzere pek çok rahatsızlığın bir getirisi olabileceği üzere şahısta gerilim düzeyinin yükselmesiyle ya da diğer nedenlerle ortaya çıkıp bu üslup rahatsızlıklara yakalanılmasının sebebini de oluşturabilir. Uykusuzluk her yaşta ortaya çıkabilir, lakin en sık orta yaş ve üstündeki şahıslarda görülür.
İnsomnianın kısa ve uzun devirli olmak üzere en önemli iki çeşidi vardır. Kısa devirli uykusuzluk olarak bilinen tıp en fazla bir ay sürerken uzun periyotlu uykusuzluk 4 haftayı geçen hadiselerde kelam mevzusudur. İnsomnianın belirtileri ve neden olabileceği sorunlar ortasında uyanıkken yapılan aksiyonlarda aksamalar, gün içinde yorgunluk ve halsizlik, hafıza zahmeti, depresyon, çabuk ve sık öfkelenme ile kalp krizi ve trafik kazası risklerinde artış sayılabilir. Rahatsızlığı uzun devirli ve kısa dönemlinin yanında birincil ve ikincil olarak kategorilendirmek de mümkündür. Sekonder insomnia olarak da bilinen ikincil insomnia hastalığın en yaygın çeşidi olup rastgele bir tıbbi, ruhsal ya da çevresel nedenin sonucu olarak ortaya çıkar. İkincil insomnia tedavisi söz konusu olduğunda yapılması gereken şey bu nedenin tespit edilmesi ve nedene yönelik sorun çözme prosedürlerinin uygulanmasıdır. Birincil insomnia ise daha ender görülmekle birlikte üstte bahsettiğimiz en önemli sebeplerden hiç birine dayandırılamaz ve bu nedenle tedavi süreci daha uzun ve zorludur. Bahsettiğimiz tüm uykusuzluk çeşitleri depresyon, fizikî acı, uyku apnesi ve huzursuz bacak sendromu üzere öteki rahatsızlıklara yol açabilirler.
Türkiye’nin Uyku Haritası
Yapılan araştırmadan çıkan sonuca nazaran, 3 şahıstan biri uykuda horluyor. Erkeklerde yüzde 7, bayanlarda yüzde 4 de uyku apnesi var. Bunun manası uykuda kısa müddetliğine teneffüs duruyor ve bunun da tedavi edilmesi gerekiyor.
Hangi Bölgelerde Hangi Uyku Problemleri Daha Fazla
Uykuda teneffüs düzensizliği ve uyku apnesi en fazla Güneydoğu vilayetlerinde ve Batı’da görülüyor. Uyurgezerliğin daha fazla olduğu bölge ise Doğu Anadolu..
“Huzursuz bacak sendromu” ismi verilen uykuda bacaklarda uyuşma ve hareketlilik Akdeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz de görülüyor.
En Fazla Uykusuzluk Şikayetleri Büyükşehirlerde Görülüyor
Vardiyalı çalışmaların daha ağır olduğu vilayetlerde Kocaeli, Manisa, Gaziantep, Denizli üzere kentlerde de uyku bozuklukları fazlalaşıyor.
Uykusuzluk tedavisi için tabip denetiminde kullanılan uyku ilaçlarının ve başka sakinleştirici ilaçların tesiri ne kadar değerliyse, işin uzmanı bir bireyle birlikte yürütülen terapiler de o derece kritiktir. Bütün hudut hastalıklarında verimli uyku alışkanlığı ziyan görmüştür. Bunun uzun sürmesi nörolojik ve psikiyatrik öbür problemlere davetiye çıkartır. Birtakım hastanelerin Uyku Merkezleri bu problemleri düzgünleştirmek için çalışır.
Bu yazının telif hakkı Adil Maviş’e aittir. Kaynak gösterilerek yayınlanabilir. Makaledeki bilgilere dayanarak rastgele bir teşhis ve tedavi uygulanamaz. Adil Maviş kendi geliştirdiği ve kişinin içsel dinamiklerini en üst düzeyde kullanılabilmesine dayalı koçluk ve ferdî danışmanlık hizmeti vermektedir. Bu bağlamda alacağınız hizmet teşhis ve tedavi kapsamında değildir.
