Temel özelliği, aniden ortaya çıkan ve zaman vakit tekrarlayan, insanı dehşet içinde bırakan, yoğun meşakkat ya da kaygı nöbetleridir.
Hastalarımızın birçok vakit “kriz” ismini verdiği bu nöbetlere biz PANİK ATAĞI diyoruz.
Panik Atağı, birdenbire başlar, giderek şiddetlenir ve 10 dakika içinde şiddeti en ağır seviyeye çıkar; birçok vakit 10-30 dakika (seyrek olarak da 1 saate kadar) devam ettikten sonra kendiliğinden geçer.
PANİK ATAĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
• Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışma,
• Çarpıntı, kalbin kuvvetli ya da süratli vurması
• Terleme,
• Nefes darlığı ya da boğulur üzere olma,
• Soluğun kesilmesi
• Baş dönmesi, sersemlik, düşecek ya da bayılacak gibi olma
• Uyuşma ya da karıncalanma
• Üşüme, ürperme ya da ateş basması ,
• Bulantı ya da karın ağrısı
• Titreme ya da sarsılma
• Kendini ya da çevresindekileri değişmiş, tuhaf ve farklı hissetme
• Kontrolünü kaybetme ya da çıldırma korkusu
• Ölüm korkusu
Bir Panik Atağında bu belirtilerden en az 4 ya da daha fazlası bulunur.
Dörtten daha az belirtinin görüldüğü ataklara ise kısmi belirtili panik atağı ismi verilir.
PANİK BOZUKLUĞU NEDİR?
Panik Bozukluğu,
• Tekrarlayıcı beklenmedik Panik Atakları ile
• Ataklar ortasındaki zamanlarda başka Panik Ataklarının daha olacağına ait sürekli bir tasa duyma, beklenti korkusu da diyebiliriz.
• Panik Ataklarının “kalp krizi geçirip ölme”, “kontrolünü yitirip çıldırma” ya da “felç geçirme” üzere berbat sonuçlara yol açabileceği inancıyla, sürekli hüzün duyma ya da buna vakit ayırma. Güya hayatta öbür bir şey yok üzere.
• Ataklara ve muhtemel makus sonuçlarına karşı tedbir olarak (işe gitmeme, spor, konut işi yapmama, kimi yiyecek ya da içecekleri yiyip içmeme, yanında ilaç, su, alkol, çeşitli yiyecekler taşıma, hastanenin etrafında yahut otoparkında yaşama gibi) bazı davranış değişikliklerinin görüldüğü bir ruhsal buhran halidir.
PANİK BOZUKLUĞU NASIL OLUŞUR?
Öncelikle panik bozukluğu olan insanlarda daima aynı usul kişilik özellikleri vardır.
İçe dönük, insanlara hayır diyemeyen, zor ailelerin evlatları olan, kendinden daha çok diğerlerini düşünen, yeterince bencil olamayan, önce can, sonra canan diyemeyen, geleceği gereğinden fazla abartarak bu günü yaşayamayan, insanlara içini açamayan lakin hep dinleyen ve suçluluk hisleri ağır olan bir kişilik biçimleri vardır.
Hiçbir neden yokken, birdenbire başlayan göğüs ağrısı, göğüste sıkışma, çarpıntı, nefes alamama, terleme, titreme, üşüme ya da ürperme, bazen de bulantı ya da karın ağrısı, baş dönmesi, dengesizlik; düşecek ya da bayılacakmış gibi olma, uyuşma ya da karıncalanma üzere belirtiler, kişiyi dehşet içinde bırakır.
O an “kalp krizi” geçirdiğini ya da felç geçirmekte olduğunu zannederek ağır bir “ölüm korkusu” ya da “felç olma korkusu” yaşar.
Bazen de başında bir tuhaflık, sersemlik, kendisini ya da etrafını bir garip ya da değişik hissetme üzere hislerin ortaya çıkmasıyla, “kontrolünü kaybetmeye” ya da “çıldırmaya başladığını” düşünür.
Büyük bir kaygı ve telaş ile yakınları tarafından en yakın tabip ya da acil servise götürülür. Orada yapılan bir çok muayene, çekilen sinema, EKG, BT ve öbür incelemelerde hiçbir şey bulunmaz. Hastanın nesi olduğu sorulduğunda tabipler “hiçbir şeyi yok” ya da “stresten olmuş” derler.
Tedavi;
Panik bozukluk, hekimler tarafından yeterli bilinen ve çok sık görülen bir rahatsızlıktır. İlaç ve psikoterapi ile tedavi olur.
Sadece ilaçla tedavi kâfi olmayabilir, çünkü hastalığı ortaya çıkaran bir kıssa vardır ve kişi neden hasta olduğunu anladıktan sonra panik atakları üzerinde denetim sağlayabilir.
Kaygı, ıstırap çok güç hisler olup kişiyi çaresiz bırakır.
Burada önemli olan korkuya neden olan çatışmanın kaynağını bulup, bunu tamir edip, böylelikle hayata farklı bir donanımla bakarak, yani hayatı yaşama biçimimizi değiştirip, hayatımıza devam etmektir.
Yani bu hastalığı tedavi etmek için önce kişilik organizasyonumuzu değiştirmemiz gerekir.
Ataklar tekrarlamaya devam ettikçe, hasta, ataklar ortasındaki periyotta; gergin, huzursuz ve telaşlı bir şekilde her an yeni bir Panik atağının geleceğini beklemeye başlar.
Bu telaşlı bekleyişe “beklenti anksiyetesi” ismi verilir. Atakların birçok vakit belgisiz vakit ve yerlerde gelmesi bu korkuyu daha çok artırır.
Toplum içinde rastgele 100 kişinin yaklaşık 3-4’ü bu hastalığı ya daha evvel geçirmişlerdir ya da hala bu hastalığı yaşamaktadırlar. Ekseriyetle birinci kere 20-35 yaşları ortasında başlar.
